Hatay Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde yapılanan Hatay Planlama Forumu’nun, ‘’Kritik Yaşam Altyapıları Odağında Hatay’ı Yeniden Düşünmek’’ adlı çalıştayı, Ankara’da başladı. 

Hatay’daki sağlık, hukuk, çevre, ulaşım, lojistik, imar, yapılaşma ve yerleşim konularının ele alındığı, tarihi- kültürel varlıklar, afet yönetimi ve iletişimi, çalışma, istihdam ve kentin sorunları için çözüm önerilerinin sunulacağı toplantının açılışında konuşan Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş, toplantının öncelikle Hatay, Türkiye ve belki de dünyaya örnek olacağını söyledi.

Toplantıya katılan herkese Hatay ve Hataylılar adına teşekkür eden Başkan Savaş, 6 Şubat sabahı bir kabusla uyandıklarını, 110 saniyelik bir zaman diliminde ölümle yaşam arasında dünyadaki en fazla ölüme sebep olan bir deprem yaşadıklarını hatırlattı. 

Savaş, Hatay'da bu noktadan sonra yapılacak çalışmaların çok önemli olduğunun altını çizerek, “Şehri bir insan gibi düşünebiliriz. Yani şehrin içerisinde birçok dinamik var ve bu dinamikler birbiriyle bağlantılı. Bu bağlantılardan bazılarında sıkıntı olduğunda diğer dinamiklerin de etkilememesi mümkün değil. Yani zeminden tutun da ulaşıma, ulaşımdan tutun da sosyal hayata kadar, sosyal hayattan, sanayiye, eğitime, tarıma birçok alanda iç içe yaşadığınız bir coğrafyada hepsinin ahenk içerisinde birbirini tıkamadan birbirine yardım edecek şekilde yaşaması lazım. İşte bugün bunun için buradayız. Yani multidisipliner bir çalışmayla şehrin mekansal ekonomik, kültürel, sosyal bunların içerisinde işte sanayiyle düşüneceksiniz eee tarımı da düşüreceksiniz, eğitimi de düşüneceksiniz ticareti, turizmi ve ulaşımı, hepsini düşünerek bir şehir planlaması yapmak zorundayız. Bunların birbiriyle bağlantısını yaparken yenilikçi düşünmek zorundasınız. Aynı zamanda yenilikleri de adapte edeceğiniz bir şehir planlaması yapmak zorundasınız.” Dedi. 

SAVAŞ “BU KADAR TARİFİN OLDUĞU YERDE HEPİMİZİN BİRAZ ARİF OLMASI GEREKİR”

Hatay büyükşehir olmadan önce Antakya belediye başkanıyken, Antakya merkezde bulunan ve depremden en çok etkilenen iki mahalle için kentsel dönüşüm yapmak için müracaat ettiklerini ancak bakanlıklardan  onay gelmediğini kaydeden Başkan Savaş,  kendilerine 2019 yılında bakanlık tarafından “kentsel dönüşüm strateji belgenizi hazırlayın” diye bir talimat geldiğini bunun üzerine Antakya ve Defne'de 46 mahalle için bin 427 hektarlık alanda kentsel dönüşüm için planlama yaptıklarını ancak yine bir sonuç çıkmadığını hatırlattı.

Savaş, bu çalışmanın gerçekten de sadece günü değil, geleceği de kurtaracak bir çalışma olacağına vurgu yaptı ve açıklamasını şöyle sürdürdü: “Çünkü artık bilim size her şeyi tarif ediyor. Adana'yla İskenderun arasındaki fay hattında kaç şiddetinde deprem olacağını size tarif ediyor. Yayladağı'ndan uzanan Suriye, Lübnan, İsrail bandındaki Ölü Deniz fay hattında ne büyüklükte bir deprem bekleneceğini size söylüyor. Akdeniz'de iki tane fay hattı var. İskenderun'dan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne uzanan bir fay hattı var. Bunların hepsini tarif ediyor. Bu kadar tarifin olduğu yerde hepimizin biraz arif olması gerekir diyorum.”

PROF. DR. VELİBEYOĞLU “HEP BİRLİKTE HAREKER ETMEYE İHTİYACIMIZ VAR”

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünden Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu da açılışta yaptığı konuşmada amaçlarının yeniden yapılanma için bir yol haritası ortaya koymak olduğunu ifade etti.

Toplantıda kritik yaşam altyapıları üzerinde durmak istediklerini kaydeden Prof. Dr.  Velibeyoğlu “bizim yaşadığımız bu krizler sadece bize ait değil. Dünyanın krizi içinde de yaşıyoruz. Yani bir yandan kendi krizlerimizi, kendi felaketlerimizi yaşıyoruz yerelde ama dünya da benzer şeyleri yaşıyor ve biz aynı gemideyiz. Aynı şeyleri birlikte hareket ederek çözmek zorundayız. Ve bu iş birliği kültürünü, yaşam kültürünü oluşturmak için hep birlikte hareket etmeye ihtiyacımız var.” Dedi.

VINTON “TÜM ÇEŞİTLİLİKLERİYLE, NORMAL HAYATI YENİDEN SAĞLAMAK GEREKİR”

Hatay’ın her zaman kalplerinde çok özel bir yerde bulunmakta olduğunu dile getiren UNDP (Birleşmiş Milletler Kalkınma Ajansı) Türkiye Temsilcisi Louisa Vınton depremden önce dahi Hatay'la zaten hep iş birliği içerisinde olduklarını ifade etti. 

Bir şehri yeniden inşa etmenin sadece fiziksel olarak binaların onarılması olmadığının altını çizen UNDP Türkiye temsilcisi Vınton. “Tuğla üzerine tuğla koymak değildir inşa etmek. Daha karmaşık düşünme ve planlama gerektirir. İnsanların gerçekte nasıl yaşadığına ve nasıl davrandığına, yöre halkına odaklanması gerekir. Bu çabada bir yerin farklı ruhunu kaybetmemek önemlidir. Yıkımın bu derece şiddetli ve kötü olduğu bölgede ve Hatay'da yüz binlerce insanın bölgeyi terk ettiği bir durumda bu ruhu kaybetmemek çok önemlidir. Tüm çeşitlilikleriyle, normal hayatı yeniden sağlamak gerekir.” şeklinde konuştu. 

Hatay Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı ve İmar ve Şehircilik Daire Başkanı İhsan Çakar da deprem öncesi ve deprem sonrası şehrin son durumu ve ihtiyaçları konusunda bilgiler aktardı.

Üç eksende yapılacak çalıştaylar, proje ekibi tarafından hızlıca değerlendirilerek gün sonunda katkı sunan akademisyen, uzman ve teknokratlar ile paylaşılacak. 

Tüm aktörlerin katılımı ile 26 Ekim 2023 tarihinde Hatay’da da benzer içerik ve tasarımla düzenlenecek çalıştay ile yerelden ve bölgeden de katkıların alınması amaçlanıyor.