Yeminli Mali Müşavir (YMM) Nevzat Barak uyarıda bulunarak, “Deprem Dolayısıyla Bir Zarar da Vergide Yaşamayalım” dedi.
YMM Barak; “Bilindiği üzere, 6 Şubat 2023 tarihinde büyük bir deprem felaketi yaşanmıştır. Hazine ve Maliye Bakanlığı bu felaket üzerine, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde mücbir sebep hali ilan etmiştir. Bu vesileyle bahse konu yerlerde deprem tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunan mükelleflerin (sonradan mükellefiyetini bu bölgelere getirenler mevcut haktan yararlanamayacaktır.) bu mükellefiyetleri nedeniyle vergi kanunları uygulaması bakımından 06.02.2023 ila 31.07.2023 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.
Ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından bu süre; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için 30.11.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
Buna göre, mücbir sebep hali, Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas İlinin Gürün İlçesinde bu kapsamdaki mükellefler için sadece mücbir sebep halinin başladığı 06.02.2023 tarihinden mücbir sebep halinin sona ereceği 31.07.2023 (bu tarih dâhil) tarihine kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimlerin verilme süresi 15.08.2023 Salı günü sonuna kadar, bu beyannamelere ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise 31.08.2023 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır ki, bu yazımız tarihi itibariyle adı geçen yerler açısından mücbir sebep hali ortadan kalkmış durumdadır.
Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki mükellefler için mücbir sebep hali 30.11.2023 Perşembe günü sona erecek olup mücbir sebep hali süresince;
- Verilmesi gereken vergi beyannameleri ve bildirimlerinin verilme süreleri,
- Bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri,
- Deprem tarihinden önce tahakkuk etmiş, ödeme süresi mücbir sebep hali ilan edilen süreye rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi,
- 2023 yılı motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksit ödeme süresi,
- Deprem tarihinden önce ikmalen, re'sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep halinin başladığı tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi uzatılmıştır.
Buna göre, mücbir sebep halinin başladığı tarihten mücbir sebep halinin sona ereceği tarihe kadar verilmesi gereken beyanname ve bildirimler 15.12.2023 Cuma günü sonuna kadar verilebilecek, bu beyannamelere ve bildirimlere istinaden tahakkuk eden vergiler ile yukarıda ifade edilen diğer vergi, ceza ve gecikme faizleri 29.12.2023 Cuma günü sonuna kadar ödenebilecektir. Bununla birlikte, söz konusu yerlerde bulunan mükellefler tarafından verilmesi gereken 2023 yılı 2 nci ve 3 üncü geçici vergi dönemlerine ilişkin geçici vergi beyannameleri de verilmeyecektir.
Ayrıca, bu yerlerde bulunan vergi mükelleflerinin borçları 31.01.2024 Çarşamba günü sonuna kadar başvuru yapmaları ve gerekli şartları da taşımaları kaydıyla faiz alınmaksızın 24 aya kadar taksitlendirilecektir.( Bu işlem 6183 sayılı AATUHK hükümleri dahilinde şartlar müsait ise yerine getirilecek ve ayrıca müracaat edilecektir.)
Özel Tüketim Vergisi Kanununa göre verilmesi gereken beyannameler ile bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden özel tüketim vergisi, işlem yapılmadan ödenmesi gereken harçlar, Noterlerce Yapılacak Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyanname ve Ticaret Sicil Harçları mücbir sebep hali dışında olup bu yükümlülüklere ilişkin sürelerde herhangi bir erteleme söz konusu değildir.
Diğer yandan, 7256 ve 7326 sayılı Yapılandırma Kanunlarının taksit ödeme sürelerinin uzatılmasına ilişkin 7405 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 7256 ve 7326 sayılı Yapılandırma Kanunlarının taksit ödeme süreleri ve 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 9 uncu maddesinin ondokuzuncu fıkrası gereğince; mücbir sebep halinin devamına karar verilen Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya illeri ile Gaziantep İlinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki vergi dairelerine borçlu olanlar; ilk taksitlerini (peşin ödeme dâhil) 31 Mart 2024 tarihine kadar, diğer taksitlerini de bu taksiti takip eden aylık dönemler halinde ödeyeceklerdir.
Aynı şekilde, Adana, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep (İslahiye ve Nurdağı ilçeleri hariç), Kilis, Osmaniye ve Şanlıurfa illeri ile Sivas ili Gürün ilçesinde mücbir sebep hali 31.07.2023 tarihinde sona ereceğinden, bu yerlerde bulunan dairelere 7440 sayılı Kanun kapsamında yapılacak başvuruların 31.10.2023 tarihine kadar yapılması ve ödenecek birinci taksitin (peşin ödeme dahil) 30.11.2023 tarihine, ikinci taksitin 31.12.2023 (bu tarihin resmi tatile rastlaması nedeniyle 02.01.2024) tarihine kadar (bu tarihler dâhil), diğer taksitlerin ise takip eden aylarda ödenmesi gerekmektedir.
Ofis ve iş yerleri ile bu fabrika ve atölyelerde binalarla birlikte emtia, makine, tesis, cihaz, alet, edavat, altyapı ve demirbaş gibi varlıklar da önemli zayiatlar yaşanmıştır. Her ne kadar süreç içerisinde iki ayrı yazı ile mükelleflerimize bilgi verilmiş ise de bu Sirkülerimizin asıl konusu zayi olan söz konusu varlıklar ile ilgili olarak yapılması gereken işlemlerin neler olduğunun bir kez daha açıklanması ve verginin de deprem gibi finansal açıdan hasar oluşturmasının önüne geçilmesidir.
Deprem bölgesinde yaşayan mükellefler meslek mensupları marifetiyle ve deprem sırasında ülkenin çeşitli bölgelerinden görevlendirme yöntemiyle gelen ve çalışan vergi memurlarına beyan açıklamasıyla “Zarar/Ziyan Belgesi” adı altında bir belge/bilgi vermişlerdir. Amaç ve beklenti beyan edilen zarar ve ziyanın Devlet tarafından karşılanmasıdır. Ancak bugüne kadar bu kapsamda vatandaşlara herhangi bir ödeme yapılmamıştır. Mükellefler de bu kapsamda belge oluşturup başvuruda bulunmakla birlikte, bu başvuru belgesini, zayi olan mallara ilişkin olarak yapılması gereken başvuru ile karıştırdıkları gözlemlenmektedir. Söz konusu zarar/ziyan belgesinin vergisel açıdan herhangi bir hükmü yoktur. Her ne kadar şahsi düşüncemiz bu başvuru veya bilgilendirmenin amacı sağlamakta yeterli olması gerektiği yönünde ise de bu beklenti hali hazırdaki hukuki düzenlemelere uygun değildir."
