Gümrük Müşaviri / Araştırmacı-Yazar Mehmet Çardak, gazetemize Yayladağı Gümrük Kapısı’nın önemiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Çardak, gazetemiz muhabirine yaptığı açıklamada, Yayladağı Gümrük Müdürlüğü’nün Hatay ilinin en güneyindeki Yayladağı ilçesinde il merkezi Antakya’ya 46 km, Yayladağı ilçe merkezine 5 km mesafede olduğunu belirterek, Yayladağı Gümrük Müdürlüğü’nün Suriye Arap Cumhuriyeti’nin Kesep Gümrüğü’ne açılan Suriye’nin liman şehri Laskiye ve Lübnan’a en yakın Gümrük idaresi olduğuna dikkati çekti. Gümrük sahasının toplam alanı 11.125,76 m2 olduğunu belirten Çardak, şöyle devam etti: “Gümrük sahası ve hizmet binaları Gümrük Müsteşarlığı’nca tahsis edilen ödeneklerle ikişer adet giriş-çıkış peronu ve arama hangarı yapılarak 2007 yılı içerisinde modernize edilmiştir. Ancak, sınırlı bir sayının üzerinde ağır vasıta geçişine imkân sağlanabilmesi için gümrük sahasının genişletilmesi ve muayene peronlarının buna uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Yayladığı Gümrük Kapısı Yap-İşlet-Devret modeli kapsamına alınmış olup, bu çerçevede Türkiye Odalar ve Borsala Birliği’nce (TOBB) yapılması gereken ilave işlere ilişkin yerinde yapılan incelemeler sonucu hazırlanan proje çalışmalarının sonuçlanarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca onaylanmasını müteakip gerek duyulan ek işler tamamlanarak işletici kuruluşa devredilmesi planlanmaktadır. YAYLADAĞI GÜMRÜĞÜ’NÜN FAALİYET DURUMU Yayladağı Gümrük Müdürlüğü her türlü ithalat, ihracat ve transit işlemlerini yapmaya yetkili Doğu Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’ne bağlı 24 saat daimi surette görev yapmakta olan (A) sınıfı bir hudut gümrüğüdür. Ancak, Başbakanlığın 23 Mart 2006 tarihli ve 2006/11 sayılı Genelgesi ile kara sınır kapılarında yaşanan yoğunluk ve gecikmeleri önlemek amacıyla sınır kapılarından ithalat ve ihracata ilişkin gümrük işlemleri kaldırılarak, sadece transit işlemlerinin yapılması emredilmiştir. Bununla birlikte, gümrük sahası, gümrük hizmet binaları ve bağlantı yollarının yetersizliği ile Gümrük Kapısı’nın açıldığı Suriye Arap Cumhuriyeti Kesep Gümrüğü’nün ve bağlantı yollarının yetersizliği nedeniyle sadece özel araç ve Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan izin almış olan A2 Yetki Belgesi ticari taksiler ile B1 ve B2 Yetki Belgeli yolcu otobüslerinin giriş-çıkış işlemlerine hizmet verilmektedir. Yayladığı Gümrük Müdürlüğü’nde 15 Aralık 2006 tarihinde otomasyon sistemi kurularak taşıt giriş-çıkış işlemleri bu tarihten itibaren bilgisayarlı ortamda taşıt takip sistemine kaydedilmek suretiyle yapılmaya başlanmıştır. Ayrıca 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca Yayladağı Gümrük Müdürlüğü ve diğer adli kolluk mercilerince ortaya çıkarılan kaçakçılık olayları ile ilgili davaların takibi ve bu davalara ilişkin el konulan eşyaların tasfiye işlemleri ve sair idari işlemler yürütülmektedir. Ve Yayladağı Gümrüğü’nden dini bayramlarda ‘İdari Mektup’ izniyle 2 bin ilâ 10 bin civarında yolcunun giriş-çıkışı yapılmaktadır. Ancak, son yıllarda Suriye’de yaşanan olaylar ve 11 Mayıs 2013’te Reyhanlı’da meydana gelen iki ayrı bombalı saldırıdan sonraki gün faillerin kaçmasını önlemek amacıyla Yayladağı Gümrük Kapısı geçici olarak kapatılmıştır. Suriye Hükümeti taraftarlarının Türkiye’ye giriş-çıkış yaptığı tek kapının Yayladağı Gümrük Kapısı olması, kapıdan giren-çıkan insanların her birini hiç kaçırmadan fiziki olarak aramaya tabi tutulmasının zorlukları,  kapıda muhtemel güvenlik sıkıntılarını önleyebilecek herhangi bir altyapı sisteminin bulunmaması ve Suriye’de yaşanan iç savaş ve güvenlik zafiyetlerine ülkemizi de açık hale getirecek bir takım şahıslar ve faaliyetler için uygun ortam sağlaması nedenleriyle 2013 yılında giriş-çıkışlara geçici olarak kapatılmış olan Yayladağı Gümrük Kapısı halen de kapalı bulunmaktadır. Yayladağı Gümrük Kapısı’nın uzun süre kapalı kaldığı sürede; kapıdan giriş ve çıkış yapan Türk ve yabancı vatandaşlarının can ve mal güvenliğinin korunması için söz konusu kapıda bazı teknik altyapı ve güvenlik tedbirlerinin alınması açısından belli bir zamana ihtiyaç duyulması gibi nedenlerle geçici olarak kapatılması yönündeki görüşler kalıcı hale gelmiştir. YENİDEN HİZMETE AÇILMALI! Yayladağı Gümrük kapısı’ndan giriş-çıkış tüm gümrük hizmetleri güvenlik gerekçesiyle 2013’ten beri geçici olarak durdurulmuştur. Suriye’de iç savaşın başladığı günden Yayladağı Gümrük Kapısı’nın gümrük hizmetlerinin durdurulduğu güne kadar Yayladağı Sınır Kapısı’nda hiçbir olayın yaşanmadığı ve geçişlerin yasal ve güvenli yapıldığı tek güvenli kapı olduğu bilinen bir gerçektir. Ayrıca sınır kapısının kapalı olması nedeniyle bölgede yaşayan insanların ve özellikle Suriye’de iş gören, öğrenim gören ve akrabaları olan vatandaşların mağdur oldukları da bir gerçektir. Güvenli geçişin yapıldığı tek sınır kapısı olan Yayladağı Sınır Kapısı’nın kapatılarak, vatandaşlarımızın veya Suriye vatandaşlarının köktenci terörist grupların elinde bulunan ve güvenli olmayan sınır kapılarını kullanmak zorunda bırakmakla insanların can güvenliği tehlikeye atılmıştır. Suriye Hükümeti’nin kontrolünde bulunan ve tamamen güvenli olan sınır kapısının karşısındaki Yayladağı Sınır Kapısı’nın kapalı tutarak, terör gruplarının kontrolünde olan sınır kapılarını açık tutmak köktenci terör gruplarına destek vermek anlamına gelmektedir. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca, daha önce kamuoyuna yapılan açıklamalarda sınır kapısının kapatılma gerekçesi olarak X-Ray cihazının eksikliği gösterilmiştir. Yayladağı Gümrük Kapısı’nın kapatılma gerekçesi gerçekten buysa neden yıllardır X-Ray cihazı temin edilememiştir? Yayladağı Gümrük Kapısı artık yolcu ve taşıt giriş ve çıkışlarına açılmalıdır.  Artık Yayladağı Gümrük Kapısı’ndan Suriye tarafında olup Türkiye’ye geçecek olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Suriye ve üçüncü ülke vatandaşlarının ve özel taşıtlarının Türkiye’ye girişine izin verilmelidir. Keza Türkiye tarafında olup Suriye’ye seyahat etmek isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Suriye ve üçüncü ülke vatandaşlarının da Yayladağı Gümrük Kapısı’ndan çıkışına izin verilmelidir. Ayrıca artık Yayladağı Gümrük Kapısı’ndan transit işlemlerin yapılmasına başlanmalıdır. Özel araç ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan izin almış olan A2 Yetki belgeli ticari taksiler ile B1 ve B2 Yetki Belgeli yolcu otobüslerinin giriş-çıkış işlemlerine de hizmet verilmelidir. Hatta TIR giriş ve çıkışlarına da izin verilmelidir. Çünkü Suriye savaşının ticari anlamda sadece Hatay’a zararının 8 milyar doların üstünde olduğu söylenmektedir. Hatay’da genç işsizlik oranı yüzde 55’in üstündedir. Hatay’da binlerce TIR yanlış dış politika yüzünden çürümeye terk edilmiş durumdadır. Hatay esnafı perişan haldedir. Dolayısıyla da Hatay’da ekonomik dengenin düzene girmesi; turizmin, ihracatın ve bavul ticaretinin tekrar hayat bulması için Yayladağı Sınır Kapısı’nın yeniden hizmete açılması elzemdir. Hatay Sınır Kapısı’nın açılması tüm Hataylıların ortak talebidir. Nitekim geçenlerde UND Genel Kurulu’nda konuşan Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci;  Suriye’den transit geçişlerin geçen hafta itibariyle yeniden başladığını müjdelemiştir. Çünkü Türkiye’nin 2023 hedefi 500 milyar dolar ihracattır! Gümrük kapıları çıkışlara kapalı bir ülkenin 500 milyar dolarlık ihracat hedefini tutturabilmesi mümkün müdür? Bu ihracat hedefi ancak gümrük kapıları açılarak, sistem değişikliğine gidilerek,  ihracatta gümrük işlemleri kolaylaştırılarak yakalanabilir! Türkiye Gümrük Bölgesine giriş ve çıkış gümrük kapılarından yapılır. Ve Ortadoğu’da barışa, huzura ve refaha giden bütün yollar gümrük kapılarından geçer.”